Hakan Bey Merhaba,
Bu konuda; 2005 yılında Alternatif Yayıncılık'la birlikte hazırladığımız "LOGO" kitabı için derlediğim 14 sayfalık (her iki kavramın da örnekleriyle açıklandığı) bir metin mevcut... Aynı metni buraya yazmam, zaman problemi olan benim icin epey zor. 5 hatta 6 yil önceki kayıtları bulmam daha da zor... Tek yolu, bu kitaptan edinmek veya olan birisinden bu metinlerin fotokopisini rica etmekle mümkündür.
Yanlış ifadesini kullandığım Sayin İsmail Ev'in metni ile benim Sayin Emine Şahin'e daha önce yazdiğim cevabin metinlerini asağiya aldim... Okursaniz cevabin bir kismini orada goreceksiniz zaten
Saygilarimla
Ali Tekin Çam
Amblem kurum, ürün veya hizmetin anlatılması için kullanılan sembollerdir. Teknik açıdan 3'e ayrılır:
1. Kurum, ürün veya hizmetin içeriğini simgeleyen anlamlı şekil.
2. Kurum, ürün veya hizmetin isminin baş harflerinin birleşimiyle ortaya çıkan şekil.
3. Kurum, ürün veya hizmetin içeriğiyle alakası olmadığı halde, başkalarından ayırdedici özgün şekil.
Bu üç özellik ayrı ayrı olabileceği gibi ikisi veya üçü aynı anda da kullanılabilir.
logo ise Kurum, ürün veya hizmetin isminin özgün bir biçimde yazılmasıdır.(tamamen harflerden oluşur. Okunurluğu etkilemeyecek küçük hareketler de katılabilir.)
Amblem ve logonun beraber kullanılması halinde ise isim Logotype olur.
Başlık olarak "logo nedir? Nasıl olmalıdır?" şeklinde yazıp, açıklama olarak da Logotayp'ı anlatınca ortaya önemli bir kavram kargaşası cıkıyor.
logo; Amblem ile Logotayp'ın ortak adıdır.
Size 2005 yılında editörlüğünü üstlenmiş olduğum "Türk grafik tasarımcıları-logo" isimli kitapta yer alan Logonun tarifiyle ilgili teknik bilgiyi aktarıyorum.
Amblem ve Logotayp’tan logo’ya:
Eski ticari markalar ürünü veya faaliyeti sembolize etmeyi amaçlardı. Büyük kuruluşların faaliyetleri çeşitlendikçe, sembolleri, iletişim açısından bir engel teşkil etmeye başladı. Örneğin sigara üreticilerinin, aynı zamanda kozmetik, besin ve otelcilik alanlarına girmeleri sonucu yaygın olarak bilinen sembolleri için bir yetersiz kalış ihtimali belirdi.. Bu nedenle son yıllarda esas olarak daire, üçgen, kare, dörtgen ve bunların kombinasyonlarında oluşan soyut semboller artmaya başladı. Ancak, geometrik işaretlerin çoğalması, kafa karıştırmaya yol açıyordu. Sadece en sık teşhir edilenlerin tanınma şansı vardı. Bu gelişmenin doğal bir sonucu olarak da, her ambleme bir logotayp eklendi veya en azından kelime referansı oluşturuldu. Sonuç olarak, bir yerine iki eleman karşı karşıya getirildi. Yerin ve dikkatin pahalı olduğu göz önüne alındığında bir elemanın tescil edilmesi, hem algılamak hem de hatırlamak açısından iki elemandan daha kolaydı. Deneyimli iletişimciler bu problemi çabucak kavradılar, Logotayp veya amblemden birini seçmek mecburiyeti ile karşılaşınca amblemleri terketmek pahasına logotayp’ları tercih ettiler. Bu da doğal olarak ismi logo/amblem şeklinde yazmaya yol açtı; hatırlanması kolay kelime veya baş harfleri kendine özgü bir biçimde yazıldı; Olivetti, Siemens, RCA, Mobil vs.
MOBİL konusunu örnekleyecek olursak; kırmızı pegasusun sadece rengi korunarak mavi M BİL harflerinin arasında kırmızı bir O harfi olarak yer aldı.
Kısacası; kurumsal kimliğin en önemli elemanlarından olan “Amblem ve Logotayp”, günümüzde biraz değişikliğe uğradı. Herşeyin birbirine karıştığı, neyin amblem, neyin logotayp olduğunun flulaşmaya başladığı bir tasarım atmosferinde tasarımcılar da işin kolayını buldular: Amblem’le Logotayp’ı evlendirdiler. Şimdi “logo” isminde nurtopu gibi bir çocukları var!..
Saygılarımla
Ali Tekin Çam
