Gerçekten de gerek grafikerler için gerekse grafiker olmayan fakat konuşma ve yazma dili Türkçe olanlar için çok önemli ve hassas bir konudur dil bilgimiz.
Ben şöyle birşeyler hazırlamıştım eskiden, tamamen bana aitdir.Burada da kullanmak istedim.(DİLİMİZ önemli bir husus olduğu için tümü renkli ve kalın yazmak zorundayım.)
Dilimizi 15 Altın Kuralla az da olsa Koruyalım.
1:gerek konu başlığı açılacak gerek mesajlara cevap yazılacak olsun,cümle girişlerinde büyük harf kullanalım
1:Gerek konu başlığı açılacak gerek mesajlara cevap yazılacak olsun,cümle girişlerinde büyük harf kullanalım.
2:Cümle içinde türkçemizde olmayan kelimeler kullanmayalım biladerler ok?
2:Cümle içinde Türkçe'mizde olmayan kelimeler kullanmayalım biraderler tamam mı?
3:Aloo,arkadaşlar...bakın cümle içinde yazım venoktalama işaretlerini doğru kullanalım tamammı...
3:Aloo!Arkadaşlar!
Bakın cümle içinde yazım ve noktalama işaretlerini doğru kullanalım tamam mı?
4:Cümle içinde "mi" soru edatını doğru kullanalım okemi?
4:Cümle içinde "mi" soru edatını doğru kullanalım tamam mı?
5:Cümle kurarken cümlearalarında gerekliolan uzaklığıkoruyalım,bukonudaüşenmeyelim
5:Cümle kurarken cümle aralarında gerekli olan uzaklığı koruyalım,bu konuda üşenmeyelim.
6:Ki bağlacını doğru kullanalımki ,cümlemiz doğru kurulmuş olsun...
6:"Kİ" bağlacını doğru kullanalım ki cümlemiz doğru kurulmuş olsun!
7:Cümle içinde "ile" kullanırken,bunun edat mı yoksa bağlaç mı olduğunu belirtmek için,bunu uygun yerde kullanalım ki kendi elimiz ile dilimizi yok etmeyelim!
7:Cümle içinde "ile"kullanırken,bunun edat mı yoksa bağlaç mı olduğunu belirtmek için,bunu uygun yerde kullanalım ki kendi elimizle dilimizi yok etmeyelim!
8:Cümle içinde anlamca çelişen sözcükler kullanıp anlatım bozukluğu yapmamak için,hiç kuşkusuz her türlü önlemi almış olmalıyız.
8:Cümle içinde anlamca çelişen sözcükler kullanıp anlatım bozukluğu yapmamak için,her türlü önlemi almış olmalıyız.
9:Cümlede gereksiz,lüzumsuz,hiç yoktan yere ,aynı anlama gelen sözcükler kullanmamalıyız.
9:Cümlede aynı anlama gelen sözcükler kullanmamalıyız!
10:Cümlede sıralama yanlışı yapmamalıyız,aksi halde cümlemizin ne edebi değeri kalır ne doğruluğu.
10:Cümlede sıralama yanlışı yapmamalıyız,aksi halde cümlemizin ne doğruluğu kalır ne edebi değeri.
11:Cümlede,ne ben ne de siz birçok özneyi aynı yükleme bağlayınız.
11:Cümlede,ne ben birçok özneyi aynı yükleme bağlamalıyım ne de siz birçok özneyi aynı yükleme bağlamalısınız.
12:Cümlede yüklem eksikliği yapmamaya özen göstermeliyiz,aksi halde grafikerler.org'a az Türkçemiz'e hiç saygımız kalmaz.
12:Cümlede yüklem eskisliği yapmamaya özen göstermeliyiz,aksi halde grafikerler.org'a az saygımız kalmış olur; Türkçemiz'e ise hiç saygımız kalmamış olur.
13:Cümlede "ne ne"nin kullanımına dikkat edelim,bu konuda yanlışa düşmeyelim.Aksi halde bizi ne Türk Dil Kurumu ne grafikerler.org affetmez.
13:Cümlede "ne ne"nin kullanımına dikkat edelim,bu konuda yanlışa düşmeyelim.Aksi halde bizi ne Türk Dil Kurumu ne grafikerler.org affeder.
14:Cümlede isim ya da fiili yanlış anlamda kullanmayalım,aksi halde cümlemizde anlatım bozuklugu oluşmasına katkıda bulunmuş oluruz.
14:Cümlemizde isim ya da fiili yanlış anlamda kullanmayalım,aksi halde cümlemizde anlatım bozukluğu oluşmasına sebep oluruz.
15:Gayret edelim elimizden geldiğince devrik cümleler kurmamaya.
15:Elimizden geldiğince devrik cümleler kurmamaya gayret edelim!
Ayrıca şu hususlara da dikkat etmeliyiz.
"De-Da" Kullanımı.
Türkçemizde De-Da 2 şekilde görev alır. Biri bulunma eki olan Da diğeri bağlaç olan Da dır.
Bulunma eki olan "De-Da" kullanımı:
Örn:Bugün okulda bir arkadaşımla tartıştım.
Gördüğümüz gibi bulunma eki olan "Da" kendisinden önceki isme bitişik yazılmıştır.
Cümleye herhangi biryerde bulunma anlamı katmıştır.
Bağlaç olan "De-Da" kullanımı:
Örn:Onlar da gelecekler.
Gördüğümüz gibi bağlaç olan "Da" cümlede kendisinden önceki yargıdan ayrı yazılmıştır.
Cümlede özne ve yüklem arasında köprü vazifesi görmüştür.
--------------
Mi-Mı kullanımı.
Cümlemizde "Mi-Mı" bir soru ekidir ve herzaman kendisinden önceki yargıdan ayrı yazılır, kendisinden sonra ek gelirse onunla bitişik yazılır.
Örn:Gece onlar da mı gelecek?
Gördüğümüz gibi Mi soru edatı ayrı yazılmıştır.
Örn2: İnsanı aşağılamak kolay mıdır?
Gördüğümüz gibi Mi soru edatı kendisinden sonra gelen ek'e bitişik yazılmıştır.
Not: Mi soru edatı kendisinden önceki yargıdan ayrı yazılır fakat kendisinden sonra ek alırsa bitişik yazılır.Yalnız kendisinden sonra herhangi bir bağlaç gelirse onlardan da ayrı yazılmaktadır.
Örn3:Bu çalışma mı ki eklemişsin buraya?
Şekilde "Mi" soru edatından sonra yine başka bir bağlaç olan "Ki" bağlacı geldiği için ondan ayrı yazılmıştır.Zira "ki" bir bağlaçtır ve ayrı yazılmaktadır.
----------
"Ki" kullanımı.
Türkçe'mizde "ki" 3 ayrı görevde kullanılmaktadır.
1:Bağlaç olan "Ki"
2:Sahiplik eki "Ki"
3:Sıfat yapan "Ki"
1:Bağlaç olan "ki" cümlede ayrı yazılır demiştik.
Örn:O kadar deli ki söz tutmuyor.
2:Sahiplik eki "ki" ise cümlede ismin yerini alır ve bitişik yazılır.
Örn:Benim kitabım senin kitabından eski.
Benimki senin kitabından eski.
Gördüğümüz gibi "ki" ekimiz cümlemizde "kitabım" ın yerini almıştır.
3:Sıfat yapan "ki" sıfat tamlamalarında kullanılır.
Örn:Karşıdaki ağaç.
Cümlemizde gördüğümüz gibi "ki" eki işaret sıfatı görevinde kullanılmıştır.
------------
"İle" kullanımı: "İle" cümlede yine 2 farklı görevde kullanılır.
Bunlar:
a) Bağlaç
b)Edat
a)Bağlaç olan "ile":Bağlaç olan "ile" cümlede diğer bağlaçlardan farksız olarak yine bir köprü vazifesi görmektedir ve ayrı yazılır.
Örn:Kardeşim ile arkadaşı dün bize geldiler.
b)Edat olan "ile": Edat olan "İle" cümlede bitişik kullanılır ve bitiştiği yargıya göre değişiklik gösterir.
Örn: Duvarları roluile boyadım.
Ya da: Duvarları ruloyla boyadım.
-----------
":" kullanımı.
Üst üste iki nokta bir yargıya girileceği zaman kullanılır.
Örn:Adam buna karşılık dedi ki: ...
Örn2:Size şunları yazmak istiyorum:
Örn3: Cennet 7 kat üzerine kuruldur, bunlar:
Örnekleri incelediğimizde ":" nın nerelerde kullanıldığını görebiliriz.
--------------
"..." kullanımı.
Türkçe'mizde yer yer çok kullanılsa da( Bu bir dil yanlışıdır.) 2 nokta yoktur fakat 3 nokta vardır.
3 noktamız ise genelde cümle sonunda yargının devamının mantık ile tamamlabileceği yerlerde kullanılır.
Örn:Üzüm üzüme baka baka...
Örn2:Bugün sana yarın...
Gördüğümüz gibi cümlelerdeki yargıların devamı mantıkla tamamlanabilir durumdadır.
Ayrıca üç noktamız dilimizde ima niteliğinde de kullanılabilmektedir.
Örn:Sen de mi...
------------------
Belgisiz Zamirler ve Belgisiz Sıfatlar'ın kullanımı:
Belgisiz zamirler dilimizde çok sık kullanılmaktadır ve bitişik yazılmaktadırlar.
Örn:
Bir çok değil Birçok.
Her kes değil Herkes.
Bir kaçı değil Birkaçı.
Belgisiz Zamirler'i Belgisiz Sıfatlar'la karıştırmamak gerekir.
Belgisiz zamirleri cümlede kullanalım ve nasıl zamir olduklarına bir göz atalım.
Örn:
Birkaçı bu tarafa geldi.
Herkes kendi bildiğini okuyor.
Birçoğu bunu kabullendi.
Gördüğümüz gibi tamamen ismin yerini almışlar ve birbirlerine bitişik yazılmışlar.
Belgisiz sıfatlar ise amaç ve yapı kapsamında belgisiz zamirlerden çok farklıdır.
Örn:Birçok-Hiçbir
Cümlede kullanalım ve nasıl sıfatlaştıklarına göz atalım.
Birçok nesil geldi geçti.
Hiçbir kadın hayır demedi bana.
Gördüğümüz gibi belgisiz sıfatlar direkt ismi bir belirsizlik ile nitelemişler.
Ben forumda yapılan genel dil hatalarını dikkate alarak bu konulara değindim.
Bir de yapılan birkaç hataya değinmek istiyorum.
Bilader değil Birader.
Kontür değil Kontör.
Beyendim-Bildiyim-Eyildim değil fakat Beğendim Bildiğim Eğildiğim.
Ayrıca "Eylenmek" ve "Eğlenmek" farklı kavramlardır.
Eylenmek:Beklemek, oyalanmak.
Eğlenmek:Yapılan eylemden haz almak,mutluluk duymak.
Yanlız değil Yalnız.
Lütfen dilimize sahip çıkalım, dilimize yapılan sömürgelere alet olmayalım.
Ben hiçbir zaman Avrupalı'ların ya da ABDli'lerin günlük hayatta veyahut chat programlarında Türkçe cümleler kullandıklarına rastlamadım şahsen.
Unutmamak gerekir ki Türk Dili ,milletimiz için kutsal bir hazinedir.
Dağdeviren.
Ben şöyle birşeyler hazırlamıştım eskiden, tamamen bana aitdir.Burada da kullanmak istedim.(DİLİMİZ önemli bir husus olduğu için tümü renkli ve kalın yazmak zorundayım.)
Dilimizi 15 Altın Kuralla az da olsa Koruyalım.
1:gerek konu başlığı açılacak gerek mesajlara cevap yazılacak olsun,cümle girişlerinde büyük harf kullanalım
1:Gerek konu başlığı açılacak gerek mesajlara cevap yazılacak olsun,cümle girişlerinde büyük harf kullanalım.
2:Cümle içinde türkçemizde olmayan kelimeler kullanmayalım biladerler ok?
2:Cümle içinde Türkçe'mizde olmayan kelimeler kullanmayalım biraderler tamam mı?
3:Aloo,arkadaşlar...bakın cümle içinde yazım venoktalama işaretlerini doğru kullanalım tamammı...
3:Aloo!Arkadaşlar!
Bakın cümle içinde yazım ve noktalama işaretlerini doğru kullanalım tamam mı?
4:Cümle içinde "mi" soru edatını doğru kullanalım okemi?
4:Cümle içinde "mi" soru edatını doğru kullanalım tamam mı?
5:Cümle kurarken cümlearalarında gerekliolan uzaklığıkoruyalım,bukonudaüşenmeyelim
5:Cümle kurarken cümle aralarında gerekli olan uzaklığı koruyalım,bu konuda üşenmeyelim.
6:Ki bağlacını doğru kullanalımki ,cümlemiz doğru kurulmuş olsun...
6:"Kİ" bağlacını doğru kullanalım ki cümlemiz doğru kurulmuş olsun!
7:Cümle içinde "ile" kullanırken,bunun edat mı yoksa bağlaç mı olduğunu belirtmek için,bunu uygun yerde kullanalım ki kendi elimiz ile dilimizi yok etmeyelim!
7:Cümle içinde "ile"kullanırken,bunun edat mı yoksa bağlaç mı olduğunu belirtmek için,bunu uygun yerde kullanalım ki kendi elimizle dilimizi yok etmeyelim!
8:Cümle içinde anlamca çelişen sözcükler kullanıp anlatım bozukluğu yapmamak için,hiç kuşkusuz her türlü önlemi almış olmalıyız.
8:Cümle içinde anlamca çelişen sözcükler kullanıp anlatım bozukluğu yapmamak için,her türlü önlemi almış olmalıyız.
9:Cümlede gereksiz,lüzumsuz,hiç yoktan yere ,aynı anlama gelen sözcükler kullanmamalıyız.
9:Cümlede aynı anlama gelen sözcükler kullanmamalıyız!
10:Cümlede sıralama yanlışı yapmamalıyız,aksi halde cümlemizin ne edebi değeri kalır ne doğruluğu.
10:Cümlede sıralama yanlışı yapmamalıyız,aksi halde cümlemizin ne doğruluğu kalır ne edebi değeri.
11:Cümlede,ne ben ne de siz birçok özneyi aynı yükleme bağlayınız.
11:Cümlede,ne ben birçok özneyi aynı yükleme bağlamalıyım ne de siz birçok özneyi aynı yükleme bağlamalısınız.
12:Cümlede yüklem eksikliği yapmamaya özen göstermeliyiz,aksi halde grafikerler.org'a az Türkçemiz'e hiç saygımız kalmaz.
12:Cümlede yüklem eskisliği yapmamaya özen göstermeliyiz,aksi halde grafikerler.org'a az saygımız kalmış olur; Türkçemiz'e ise hiç saygımız kalmamış olur.
13:Cümlede "ne ne"nin kullanımına dikkat edelim,bu konuda yanlışa düşmeyelim.Aksi halde bizi ne Türk Dil Kurumu ne grafikerler.org affetmez.
13:Cümlede "ne ne"nin kullanımına dikkat edelim,bu konuda yanlışa düşmeyelim.Aksi halde bizi ne Türk Dil Kurumu ne grafikerler.org affeder.
14:Cümlede isim ya da fiili yanlış anlamda kullanmayalım,aksi halde cümlemizde anlatım bozuklugu oluşmasına katkıda bulunmuş oluruz.
14:Cümlemizde isim ya da fiili yanlış anlamda kullanmayalım,aksi halde cümlemizde anlatım bozukluğu oluşmasına sebep oluruz.
15:Gayret edelim elimizden geldiğince devrik cümleler kurmamaya.
15:Elimizden geldiğince devrik cümleler kurmamaya gayret edelim!
Ayrıca şu hususlara da dikkat etmeliyiz.
"De-Da" Kullanımı.
Türkçemizde De-Da 2 şekilde görev alır. Biri bulunma eki olan Da diğeri bağlaç olan Da dır.
Bulunma eki olan "De-Da" kullanımı:
Örn:Bugün okulda bir arkadaşımla tartıştım.
Gördüğümüz gibi bulunma eki olan "Da" kendisinden önceki isme bitişik yazılmıştır.
Cümleye herhangi biryerde bulunma anlamı katmıştır.
Bağlaç olan "De-Da" kullanımı:
Örn:Onlar da gelecekler.
Gördüğümüz gibi bağlaç olan "Da" cümlede kendisinden önceki yargıdan ayrı yazılmıştır.
Cümlede özne ve yüklem arasında köprü vazifesi görmüştür.
--------------
Mi-Mı kullanımı.
Cümlemizde "Mi-Mı" bir soru ekidir ve herzaman kendisinden önceki yargıdan ayrı yazılır, kendisinden sonra ek gelirse onunla bitişik yazılır.
Örn:Gece onlar da mı gelecek?
Gördüğümüz gibi Mi soru edatı ayrı yazılmıştır.
Örn2: İnsanı aşağılamak kolay mıdır?
Gördüğümüz gibi Mi soru edatı kendisinden sonra gelen ek'e bitişik yazılmıştır.
Not: Mi soru edatı kendisinden önceki yargıdan ayrı yazılır fakat kendisinden sonra ek alırsa bitişik yazılır.Yalnız kendisinden sonra herhangi bir bağlaç gelirse onlardan da ayrı yazılmaktadır.
Örn3:Bu çalışma mı ki eklemişsin buraya?
Şekilde "Mi" soru edatından sonra yine başka bir bağlaç olan "Ki" bağlacı geldiği için ondan ayrı yazılmıştır.Zira "ki" bir bağlaçtır ve ayrı yazılmaktadır.
----------
"Ki" kullanımı.
Türkçe'mizde "ki" 3 ayrı görevde kullanılmaktadır.
1:Bağlaç olan "Ki"
2:Sahiplik eki "Ki"
3:Sıfat yapan "Ki"
1:Bağlaç olan "ki" cümlede ayrı yazılır demiştik.
Örn:O kadar deli ki söz tutmuyor.
2:Sahiplik eki "ki" ise cümlede ismin yerini alır ve bitişik yazılır.
Örn:Benim kitabım senin kitabından eski.
Benimki senin kitabından eski.
Gördüğümüz gibi "ki" ekimiz cümlemizde "kitabım" ın yerini almıştır.
3:Sıfat yapan "ki" sıfat tamlamalarında kullanılır.
Örn:Karşıdaki ağaç.
Cümlemizde gördüğümüz gibi "ki" eki işaret sıfatı görevinde kullanılmıştır.
------------
"İle" kullanımı: "İle" cümlede yine 2 farklı görevde kullanılır.
Bunlar:
a) Bağlaç
b)Edat
a)Bağlaç olan "ile":Bağlaç olan "ile" cümlede diğer bağlaçlardan farksız olarak yine bir köprü vazifesi görmektedir ve ayrı yazılır.
Örn:Kardeşim ile arkadaşı dün bize geldiler.
b)Edat olan "ile": Edat olan "İle" cümlede bitişik kullanılır ve bitiştiği yargıya göre değişiklik gösterir.
Örn: Duvarları roluile boyadım.
Ya da: Duvarları ruloyla boyadım.
-----------
":" kullanımı.
Üst üste iki nokta bir yargıya girileceği zaman kullanılır.
Örn:Adam buna karşılık dedi ki: ...
Örn2:Size şunları yazmak istiyorum:
Örn3: Cennet 7 kat üzerine kuruldur, bunlar:
Örnekleri incelediğimizde ":" nın nerelerde kullanıldığını görebiliriz.
--------------
"..." kullanımı.
Türkçe'mizde yer yer çok kullanılsa da( Bu bir dil yanlışıdır.) 2 nokta yoktur fakat 3 nokta vardır.
3 noktamız ise genelde cümle sonunda yargının devamının mantık ile tamamlabileceği yerlerde kullanılır.
Örn:Üzüm üzüme baka baka...
Örn2:Bugün sana yarın...
Gördüğümüz gibi cümlelerdeki yargıların devamı mantıkla tamamlanabilir durumdadır.
Ayrıca üç noktamız dilimizde ima niteliğinde de kullanılabilmektedir.
Örn:Sen de mi...
------------------
Belgisiz Zamirler ve Belgisiz Sıfatlar'ın kullanımı:
Belgisiz zamirler dilimizde çok sık kullanılmaktadır ve bitişik yazılmaktadırlar.
Örn:
Bir çok değil Birçok.
Her kes değil Herkes.
Bir kaçı değil Birkaçı.
Belgisiz Zamirler'i Belgisiz Sıfatlar'la karıştırmamak gerekir.
Belgisiz zamirleri cümlede kullanalım ve nasıl zamir olduklarına bir göz atalım.
Örn:
Birkaçı bu tarafa geldi.
Herkes kendi bildiğini okuyor.
Birçoğu bunu kabullendi.
Gördüğümüz gibi tamamen ismin yerini almışlar ve birbirlerine bitişik yazılmışlar.
Belgisiz sıfatlar ise amaç ve yapı kapsamında belgisiz zamirlerden çok farklıdır.
Örn:Birçok-Hiçbir
Cümlede kullanalım ve nasıl sıfatlaştıklarına göz atalım.
Birçok nesil geldi geçti.
Hiçbir kadın hayır demedi bana.
Gördüğümüz gibi belgisiz sıfatlar direkt ismi bir belirsizlik ile nitelemişler.
Ben forumda yapılan genel dil hatalarını dikkate alarak bu konulara değindim.
Bir de yapılan birkaç hataya değinmek istiyorum.
Bilader değil Birader.
Kontür değil Kontör.
Beyendim-Bildiyim-Eyildim değil fakat Beğendim Bildiğim Eğildiğim.
Ayrıca "Eylenmek" ve "Eğlenmek" farklı kavramlardır.
Eylenmek:Beklemek, oyalanmak.
Eğlenmek:Yapılan eylemden haz almak,mutluluk duymak.
Yanlız değil Yalnız.
Lütfen dilimize sahip çıkalım, dilimize yapılan sömürgelere alet olmayalım.
Ben hiçbir zaman Avrupalı'ların ya da ABDli'lerin günlük hayatta veyahut chat programlarında Türkçe cümleler kullandıklarına rastlamadım şahsen.
Unutmamak gerekir ki Türk Dili ,milletimiz için kutsal bir hazinedir.
Dağdeviren.
