Ambalaj Tasarımının Önemi

Arzu ULUIRMAK

Art Director
Kayıt
22 Nisan 2008
Mesaj
993
Tepki
14
Ambalaj, ürünün giysisi gibidir. Tüketiciyi satın alma eylemine hazırlaması işin gerekli tüm güzellikleri üzerinde bulundurması gerekir. Ürünün piyasada tutunabilmesi; dogru ve etkili bir ambalaj malzemesinin seçimine baglı oldugu kadar, ambalajın tasarımına da baglıdır. Ürünün yapısına uygun seçilen renklerle, uyumlu yazı ve biçimlerle tasarlanmış, çekici, güzel görünümlü bir ambalaj, tüketiciyi olumlu yönden etkiler.

Ambalaj, ürünleri dış etkilerden koruyan, onları bir arada tutarak; taşıma, depolama, dagıtım, tanıtım ve pazarlama işlemlerini kolaylaştıran, metal, kagıt, karton, cam, plastik, v.b. malzemelerden yapılmış dış örtülerdir. Kısaca ambalaj, işerisinde ürün bulunan koruyucudur. Ürünü, çarpma, ıslanma, zedelenme gibi fiziksel etkilerden korur. Ambalaj ürünün tüketiciye en ekonomik yolla ulaşmasını saglar, depolama kolaylıgı yaratır. …nemli bir görevi de taşıdıgı bilgilerle tüketiciye sesim ve kullanım kolaylıgı saglamasıdır. Üzerinde yazılı olan agırlık, fiyat, üretim tarihi, son kullanım tarihi, ürünün içerigi, üretici firmanın adı, kullanım açıklaması, TSE'li olup olmadıgı gibi tüm bilgiler, tüketiciye ve satış yapana büyük kolaylıklar saglar. Tüketicinin sorma şansı yoktur, bu nedenle tüm bilgileri üzerinde taşımasında yarar vardır.

Ambalajda grafik tasarımı, satışa sunulan ürünün tüm özellikleriyle tüketiciye yansıması ve onunla diyalog kurmasını saglayan önemli bir araçtır. Adeta ürünün dilidir. Bu dilin etkili olması, tanıtımın olumlu sonuçlanmasını saglar.

Bir markete giren tüketici eline aldıgı ürünü geriye koymadan alış veriş çantasına atabiliyorsa, bunda ambalajın önemli etkisi vardır. Şüphesiz ne tek başına güzel bir ambalaj, kötü bir ürünle, ne de tek başına kaliteli bir ürün, kötü bir ambalajla satışını artırabilir.

Ambalajın grafik tasarımı, diger tanıtım konuları gibi, grafik sanatçısının sorumlulugundadır. Ürün, tüketiciye sunuldugu zaman bulundugu yerde her konumda çekici gücünü, etkisini göstermelidir, anlaşılmalıdır. Satıcı kişiler ürünleri yan yana dizerken her zaman ambalajın geniş yüzeyini tüketicinin görebilecegi şekilde yerleştirmeyebilir. Ambalajın yan ve üst yüzeyleri de ürünün tanıtımı aşısından önemlidir. Her ürün, farklı kuruluşların ürünleriyle yan yana geldiginde çekiciligini koruması gerekir. Bu durum, vitrinde ya da market raflarında oldugu kadar, tüketici elinde de ona verdigi güven yönünden önemlidir.

Her ürün ambalajında, ürünle dış ögelerin ilişkisi iyi olmalıdır. Ambalajın rengi, seçilen yazı ve biçimler, bunların düzenlemesi uyumlu olursa; görsel etkisi güçlü olur, tüketici belleginde olumlu imaj yaratır.

Ambalajda renk seçimi, ürünün, müstakbel alıcının düşüncelerini, duygularını etkilemesi, onu satın almaya yönlendirmesi açısından ciddi bir konudur. Renkler, her tasarımda önemli bir etkendir. Degişken olmakla birlikte her rengin psikolojik etkisi farklıdır. …rnegin; Sıcak renkler, neşe, canlılık, hareket ve arzu etkisi yaratır. Ambalajı daha yakın ve oldugundan büyük gösterirler. Soguk renkler ise, dinginlik ve rahatlık etkisi yaratırlar. Ambalajı oldugundan küçük gösterirler. Tek tek renklere baktıgımızda, beyaz; içtenligi, siyah; durgunlugu, şiddeti ve kederi, kırmızı; dehşeti, canlılıgı, aşırı istegi, tehlikeyi, ihtirası, cesareti, ateşi ve günahı, sarı; korkaklıgı, uyarıyı, hareketi ve neşeyi, mavi; soylulugu, dürüstlügü, sessizligi ve rahatlıgı, aşık mavi tonlar; sınırsızlıgı, yeşil; ümidi, hayatı ve canlılıgı, mor; hüzün ve işe dönüklügü, efl

Ambalaj rengi, ürün yapısıyla bagdaşmalıdır. Ayrıca yaratacagı psikolojik etki de düşünülmelidir. Yüzeylerdeki tek renk veya bir rengin tonlarının egemenligi görsel etkiyi güçlendirir. Ambalajdaki yazı ve biçimler, zemin rengiyle karışmamalıdır. Bulunması zorunlu yazılar, önem sırasına göre ve agırlıklı olarak görülebilecek yüzeylerde kullanılmalıdır. Karşılıklı yüzlerde biçim ve yazılar tekrarlanabilir. Konserve gibi silindir ambalajlarda, belli bir noktadan bakıldıgında sadece üçte biri görülebilir ve dörtte biri okunabilir durumdadır. Yassı ambalajlarda, alt kısımlar, sadece fazla önemli olmayan bilgiler veya tüketiciyi ürünü aldıktan sonra ilgilendirecek konular işin kullanılır. Ambalajın üst kısımlarında, malın markası, firmanın adı, ayırt edici özellikleri gibi asıl bilgiler yer alır. Diger yüzlerde, özellikle dar yüzde, içerik, ka

Ambalaj tasarımcısı, yaptıgı işin uygulama basamaklarını irdeleyerek, ambalaj malzemelerini tanıyarak, baskı işlemlerini ve tasarıma ilişkin sorunları bilerek çalışmaya başlarsa başarılı olur. Ayrıca matbaacı ile diyalog içinde olması, işin bitimine kadar kontrolünü sürdürmesi başarının artmasında önemli etkendir.

Ambalaj tasarımı yapan kişinin, sadece matbaaya ilişkin sorunları bilmesi yetmez, ürünü saklayacak ambalaj malzemesinin özelliklerini, olumlu ve olumsuz yönlerini, paketleme bişimlerini ve malzemeden en az fire vererek yararlanmayı bilmesi gerekir. Ekonomik gelişmelere baglı olarak ambalaj malzemesinde de degişmeler görülmektedir. …rnegin kozmetik sınıfı ürünlerin ambalajlarında bazı malzemeler ve ambalajın tasarımı, üründen daha pahalıya mal olabilmektedir. Pahalı malzemeden yapılan gösterişli ambalajlar, ürünün de pahalı oldugu imajını yaratır. Bu anlayıştan hareketle eskiye oranla, ahşap ve tekstil ambalaj malzemeleri azalırken, metal, plastik ve cam gibi malzemeler artmaktadır.

Self-servis magazalarının artması, dışalım ve dışsatımın gelişmesiyle ve bunlara paralel olarak rekabetin kızışmasıyla ambalajın önemi her geçen gün artmaktadır. Artık üretici firmalar, ürünlerinin dogru degerlendirilmesinde ambalajın önemini daha iyi kavramıölardır. Ürünün tüketiciye iyi bir ambalajla sunulmasında ambalaj tasarımcısının da sorumlulugu oldukça fazladır.

* Standard, Ekonomik ve Teknik Dergi, Ankara, Nisan 1993, Sayı: 376. Sayfa: 24 - 25.
 
Yukarı Alt