- Kayıt
- 29 Mayıs 2009
- Mesaj
- 1.398
- Tepki
- 36
İhap Hulusi GÖREY (1898-1986)
'' Cumhuriyeti Afişleyen Adam''
BİYOGRAFİ:
1898'de Mısır'ın Kahire şehrinde doğan İhap Hulusi, ilk ve orta tahsilini Kahire' nin İngiliz okullarında yaptı. 1920 yılında resim eğitimi görmek üzere Almanya'ya gitti. Önce Münih'de Heimann Schule atölyesinde üç yıl çalıştı, daha sonra Kuntsgewerbe Schule'ye devam ederek tahsilini tamamlayıp yurda döndü. Arapça, Almanca, İngilizce ve Fransızca bilmesi nedeniyle Dışişleri Bakanlığı'nda çalışması istendi, ancak o memuriyeti reddetti. Akbaba'da Münif Fehim ve Ramiz'le birlikte çalıştı. Daha sonraları afiş çalışmalarına ağırlık veren İhap Hulusi, afişi yaparken "Buluş"un önemine değinerek "Seyredenlerin ilgisini çekmeli ve düşündürmeli" diye yorumladı.
1929'da İstanbul'da ilk atölyesini kurduktan sonra Kulüp Rakısı etiketi ve Atatürk'ün siparişi üzerine Türk alfabesinin kapağını tasarlayan İhap Hulusi, Ziraat Bankası, İş Bankası, Yapı ve Kredi, Garanti, Sümerbank, Emlak Kredi, Türk Ticaret Bankası, Maliye Bakanlığı (tahviller), Türk Hava Kurumu, Kızılay, Yeşilay, Tariş, Zirai Donatım Kurumu ve birçok özel kuruluşa çeşitli çalışmalarıyla hizmet verdi.
Tayyare Piyangosu (bugünkü adıyla Milli Piyango) idaresi için 45, Tekel İdaresi için 35 yıl çalışan İhap Hulusi, bu süreçte yurtdışında da adını duyurdu. Bayer'in afiş ve etiketleri, Mısır'ın Tekel İdaresi, Devlet Demir Yolları ve şehir hatlarına ait ve ilanları, ünlü İngiliz viskisi John Haigh'ın, İtalyanların Cinzano ve Fernet Branca'sının afiş ve etiketleri İhap Hulusi tarafından yapıldı.
Suluboya çalışmalarının yanı sıra, son yıllarında hat sanatını modernize ederek başarılı örnekler veren İhap Hulusi Görey, 27 Mart 1986'da İstanbul'da hayata gözlerini yumdu.
İhap Hulusi GÖREY hakkında Ender MERTER'in Görüşü ;
Milli Piyango bileti almak, babamın tek ve sürekli tutkusu idi. Onu yitirdiğim günden beri elimde kalan bazı kitapları arasında bir bilet nedense hep durur. Ondan kalan bir anıya mı, yoksa sadece bir kağıt parçasında kaşı gözü olan, benim insanlarımdan bana bakan gözlerini mi görüyorum. Köşede bir üçgen, üstte ve altta bir isim, imza; İhap Hulusi-İstanbul.
Türk görsel sanatlarının sorunlarını izlemek ve çözmekle yükümlü kurumlara sormalı.İhap Hulusi Görey'i tanıyor musunuz? Yanıt:Kim? İhap Hulusi Görey mi? Ha o mu...Öyleyse Devlet Güzel Sanatlar Yüksekokulu'na gidiniz. 1920'lerin Türkiyesinde grafik sanatı nedir, afiş nedir kimse bilmezken piyangosu, Tekel ambalajları ve posta pullarına kadar yayınlayan grafik ve afişleri erdemli bir biçimde tek başına üreten bu ustayı "sessiz ve derinden gelen asırlık bir emek adına" tanıyınız.
BİR BÜYÜK USTA
Türk afiş sanatı ve reklamcılığının ilk temsilcisi olan İhap Hulusi, ilk ve orta öğrenimini Kahire'de İngiliz okullarında tamamladı. Babası Ahmet Hulusi, Mısır'ın ünlü bir mimar ve müteahhiti, kardeşlerinden Yavuz Görey Türkiye'nin en ünlü heykeltraşlarından biri, Nihat Görey ise Mısır'ın önde gelen müzecilerindendi. İhap Hulusi, 1920'de resim eğitimi için gittiği Almanya'nın Münih kentinde dört yıl Heiman Schule aölyesinde çalıştı. Resmin ticari alandaki karşılığı olan afiş ve basın ilanları dalında Kuntsgewerbe Schule'de ünlü afiş ressamı Ludwig Hohlwein'in yönetiminde üç yıl grafik eğitimi aldı.
İhap Hulusi, 1923'teki Galatasaray Sergisi'ne Almanya'da yaptığı altı afişiyle katıldı. Bunlar Türkiye'de sergilenen ilk çalışmalarıydı. Kendisi de ressam olan Sultan Abdülmecid, afişlerini çok beğendiği sanatçıyı saraya davet ederek kutlamıştır.
1925'te yurda dönen sanatçı, ülkemizde henüz tanınmaya başlayan grafik ve afiş sanatı alanında aralıksız 56 yıl çalışmıştır. İhap Hulusi bu çalışmalarıyla sadece grafik ve afişin tanınmasını sağlamakla kalmamış, ayrıca Türk reklamcılığının öncüsü olmuştur.
İleri düzeyde İngilizce, Almanca, Fransızca ve Arapça bilen sanatçı, 1927'de ailesinin baskısıyla kısa bir dönem için dönemin Dışişleri Bakanlığı'nda görev yapmak zorunda kalmıştı. Ancak afiş ve grafik alanında kendisini ve çalışmalarını tanıtmak amacıyla zamanın en gözde dergisi olan Akbaba'dan Münif Fehim ve Ramiz'le bilikte çalışmaya başlamıştır.
İLK ÖZEL ATÖLYE
Tasarılarında mizahın dışında ticari bir anlatım dilini de kullanan İhap Hulusi, ses getiren çalışmalarının ardından birçok gazete ilanı ve afiş almaya başlayınca 1929'da ilk özel atölyesini açtı.
Teyyare Piyangosu (bugünkü adıyla Milli Piyango) için 45, Tekel İdaresi için 35 yıl çalışan İhap Hulusi, ülkemizde Latin harfleriyle yazılan ilk alfabenin kapak resmini tasarlamış (Atatürk, Ülkü 1932), Ziraat Bankası, İş Bankası, Yapı Kredi, Garanti, Sümerbank, Emlak Kredi, Türk Ticaret Bankası, Maliye Bakanlığı (tahviller), Türk Hava Kurumu, Kızılay, Yeşilay, Tariş, Zirai Donatım Kurumu ve birçok özel kuruluşa çeşitli çalışmalarıyla hizmet vermiştir. Bu süreçte İhap Hulusi, yurt dışında da adını duyurmuştur.
Bayer'in afiş ve etiketleri (1932), Mısır'ın Tekel İdaresi, Devlet Demiryolları ve Şehir Hatları'na ait afiş ve ilanları, ünlü İngiliz viskisi John Haig 'in, İtalyanların Cirzano ve Fernet Brenca'nın afiş ve etiketleri İhap Hulusi tarafından yapılmıştır.
Grafik ve resim eğitimi görenlerin bu büyük ustayı tanımamalarını, çalışmalarını bilmemelerini düşünemiyorum. İhap Hulusi 'nin 1984'te Milli Piyango İdaresi Sanat Galerisi'nde açılan sergisinin davetiyesini bir önseziyle yıllarca saklamış ve aynı yılın ilkbaharında Kınalıada'daki Poyrazlı Köşk'te kendisiyle tanışma mutluluğuna eriştim.
Güzel sanatlara düşkünlüğüm ve yaratıcı çalışmaları koruma inancım, yıllar sonra Çukurcuma'daki bir söyleşinin ardından beni bu eşsiz koleksiyonla buluşturdu.
İhap Hulusi'nin değerli kolesiyonuna ulaşmak, kanımca reklam sektöründeki 25 yıllık çalışma yaşamım içinde en anlamlı başarı...
HEM SANATKAR, HEM PSİKOLOG
İhap Hulusi'yle ilgili okuduğum sayısız yazı içinden bir bölümü sizlerle paylaşmak istiyorum. Gazeteci-yazar Fatih Türkmen diyor ki: "O bir afiş ressamı, sanatkar ve psikologdur. Günlük hayat gaileleri ile yorgun düşmüş insanlara hitap eder. O, sanat zevkini en geniş manasıyla halk kitlelerine hissettiren bir mürebbidir."
Onu tanımak ve daha geniş kitlelere tanıtmak adına açılması planlanan İhap Hulusi Görey Görsel Sanatlar Müzesi için iki yıldır uğraş veriyoruz. Onun için 100. yıl anı pulu ve parası bastırıyoruz. Her şey alın teri ve emeği olan, tüm söyledikleri bugün yaşayan üstad için...
Üstadın yapıtlarına baktığımızda o devirde kolay değil bu iş. Sanki bunları yaratan, üreten o değilmiş gibi... Sanatındaki o sessiz sadelik... Bazen işlerini tasnif edip düzenlerken "Aman üstad, neler yapmışsın sen" diyesim geliyor. Etkilenmemek elde değil. Öyle ya, ülkemizde daha kırk günlükken şarkı söyler gibi ağlayan "sanatçılar" dururken...
Resmini ilk kez ticari boyuta, ilana geçirdiği yıllardan bir örneği aktarmak istiyorum. 1923'lü yıllardaki Ankara Balı ilanı... Bir erkek ile genç bir kadın figürü... Erkek, genç kadını öpüyor. Başlık, "Ankara Balı daha tatlı" O çağ ve espiri! Yine taptaze...
Evet işte böyle, koca üstadın bir yerde alın yazısı bu... Ama asırlarda geçse piyangolarda, gazetelerde, içki ve sigara ambalajlarındaki "üçgen"i halkın kafasından, gönlünden kim çıkarabilir, söyler misiniz?
Öylesine derinden emekçi bir usta... O kusursuz bir disiplin içindeki siyah-beyaz grafikler... O ne uğraş bilgisi... Tanıtımını yaptığı ürüne insanı bağlayan, mesajı bir şimşek gibi beyne çakan, renkçiliği, lekeciliği ve çizgiciliği içinde barındıran afişler... Urbası, kasketi, şalvarı yazması ve ağzı burnuyla benim halkımın insanları... Zenaata sanat bu kadar katılır.
İhap Hulusi GÖREY adına düzenlenen çeşitli etkinlikler :
-----------------------------------------------------------------------------------------------
Bu arada İhap Hulusi GÖREY'i anlatan Ender MERTER hakkında bilgi vermek gerekirse;
1960 İstanbul’da doğan Ender Merter evli ve iki çocuk sahibi. İletişim sektöründeki deneyimi oldukça derin bir geçmişe sahip. Güzel Sanatlar eğitimi alan Merter (1977-1984), profesyonel yaşama 1979 okul yıllarında ilk olarak Cağaloğlu’nda başladı.Sonrasında ise, TRT’de dublaj, reklam ve yayıncılık alanlarında ise çeşitli görevler üstlenerek devam etti. Ender Merter ayrıca Alabama’da İşletme lisansını da sürdürmekte.
ALINTIDIR
'' Cumhuriyeti Afişleyen Adam''
BİYOGRAFİ:
1898'de Mısır'ın Kahire şehrinde doğan İhap Hulusi, ilk ve orta tahsilini Kahire' nin İngiliz okullarında yaptı. 1920 yılında resim eğitimi görmek üzere Almanya'ya gitti. Önce Münih'de Heimann Schule atölyesinde üç yıl çalıştı, daha sonra Kuntsgewerbe Schule'ye devam ederek tahsilini tamamlayıp yurda döndü. Arapça, Almanca, İngilizce ve Fransızca bilmesi nedeniyle Dışişleri Bakanlığı'nda çalışması istendi, ancak o memuriyeti reddetti. Akbaba'da Münif Fehim ve Ramiz'le birlikte çalıştı. Daha sonraları afiş çalışmalarına ağırlık veren İhap Hulusi, afişi yaparken "Buluş"un önemine değinerek "Seyredenlerin ilgisini çekmeli ve düşündürmeli" diye yorumladı.
1929'da İstanbul'da ilk atölyesini kurduktan sonra Kulüp Rakısı etiketi ve Atatürk'ün siparişi üzerine Türk alfabesinin kapağını tasarlayan İhap Hulusi, Ziraat Bankası, İş Bankası, Yapı ve Kredi, Garanti, Sümerbank, Emlak Kredi, Türk Ticaret Bankası, Maliye Bakanlığı (tahviller), Türk Hava Kurumu, Kızılay, Yeşilay, Tariş, Zirai Donatım Kurumu ve birçok özel kuruluşa çeşitli çalışmalarıyla hizmet verdi.
Tayyare Piyangosu (bugünkü adıyla Milli Piyango) idaresi için 45, Tekel İdaresi için 35 yıl çalışan İhap Hulusi, bu süreçte yurtdışında da adını duyurdu. Bayer'in afiş ve etiketleri, Mısır'ın Tekel İdaresi, Devlet Demir Yolları ve şehir hatlarına ait ve ilanları, ünlü İngiliz viskisi John Haigh'ın, İtalyanların Cinzano ve Fernet Branca'sının afiş ve etiketleri İhap Hulusi tarafından yapıldı.
Suluboya çalışmalarının yanı sıra, son yıllarında hat sanatını modernize ederek başarılı örnekler veren İhap Hulusi Görey, 27 Mart 1986'da İstanbul'da hayata gözlerini yumdu.
İhap Hulusi GÖREY hakkında Ender MERTER'in Görüşü ;
Milli Piyango bileti almak, babamın tek ve sürekli tutkusu idi. Onu yitirdiğim günden beri elimde kalan bazı kitapları arasında bir bilet nedense hep durur. Ondan kalan bir anıya mı, yoksa sadece bir kağıt parçasında kaşı gözü olan, benim insanlarımdan bana bakan gözlerini mi görüyorum. Köşede bir üçgen, üstte ve altta bir isim, imza; İhap Hulusi-İstanbul.
Türk görsel sanatlarının sorunlarını izlemek ve çözmekle yükümlü kurumlara sormalı.İhap Hulusi Görey'i tanıyor musunuz? Yanıt:Kim? İhap Hulusi Görey mi? Ha o mu...Öyleyse Devlet Güzel Sanatlar Yüksekokulu'na gidiniz. 1920'lerin Türkiyesinde grafik sanatı nedir, afiş nedir kimse bilmezken piyangosu, Tekel ambalajları ve posta pullarına kadar yayınlayan grafik ve afişleri erdemli bir biçimde tek başına üreten bu ustayı "sessiz ve derinden gelen asırlık bir emek adına" tanıyınız.
BİR BÜYÜK USTA
Türk afiş sanatı ve reklamcılığının ilk temsilcisi olan İhap Hulusi, ilk ve orta öğrenimini Kahire'de İngiliz okullarında tamamladı. Babası Ahmet Hulusi, Mısır'ın ünlü bir mimar ve müteahhiti, kardeşlerinden Yavuz Görey Türkiye'nin en ünlü heykeltraşlarından biri, Nihat Görey ise Mısır'ın önde gelen müzecilerindendi. İhap Hulusi, 1920'de resim eğitimi için gittiği Almanya'nın Münih kentinde dört yıl Heiman Schule aölyesinde çalıştı. Resmin ticari alandaki karşılığı olan afiş ve basın ilanları dalında Kuntsgewerbe Schule'de ünlü afiş ressamı Ludwig Hohlwein'in yönetiminde üç yıl grafik eğitimi aldı.
İhap Hulusi, 1923'teki Galatasaray Sergisi'ne Almanya'da yaptığı altı afişiyle katıldı. Bunlar Türkiye'de sergilenen ilk çalışmalarıydı. Kendisi de ressam olan Sultan Abdülmecid, afişlerini çok beğendiği sanatçıyı saraya davet ederek kutlamıştır.
1925'te yurda dönen sanatçı, ülkemizde henüz tanınmaya başlayan grafik ve afiş sanatı alanında aralıksız 56 yıl çalışmıştır. İhap Hulusi bu çalışmalarıyla sadece grafik ve afişin tanınmasını sağlamakla kalmamış, ayrıca Türk reklamcılığının öncüsü olmuştur.
İleri düzeyde İngilizce, Almanca, Fransızca ve Arapça bilen sanatçı, 1927'de ailesinin baskısıyla kısa bir dönem için dönemin Dışişleri Bakanlığı'nda görev yapmak zorunda kalmıştı. Ancak afiş ve grafik alanında kendisini ve çalışmalarını tanıtmak amacıyla zamanın en gözde dergisi olan Akbaba'dan Münif Fehim ve Ramiz'le bilikte çalışmaya başlamıştır.
İLK ÖZEL ATÖLYE
Tasarılarında mizahın dışında ticari bir anlatım dilini de kullanan İhap Hulusi, ses getiren çalışmalarının ardından birçok gazete ilanı ve afiş almaya başlayınca 1929'da ilk özel atölyesini açtı.
Teyyare Piyangosu (bugünkü adıyla Milli Piyango) için 45, Tekel İdaresi için 35 yıl çalışan İhap Hulusi, ülkemizde Latin harfleriyle yazılan ilk alfabenin kapak resmini tasarlamış (Atatürk, Ülkü 1932), Ziraat Bankası, İş Bankası, Yapı Kredi, Garanti, Sümerbank, Emlak Kredi, Türk Ticaret Bankası, Maliye Bakanlığı (tahviller), Türk Hava Kurumu, Kızılay, Yeşilay, Tariş, Zirai Donatım Kurumu ve birçok özel kuruluşa çeşitli çalışmalarıyla hizmet vermiştir. Bu süreçte İhap Hulusi, yurt dışında da adını duyurmuştur.
Bayer'in afiş ve etiketleri (1932), Mısır'ın Tekel İdaresi, Devlet Demiryolları ve Şehir Hatları'na ait afiş ve ilanları, ünlü İngiliz viskisi John Haig 'in, İtalyanların Cirzano ve Fernet Brenca'nın afiş ve etiketleri İhap Hulusi tarafından yapılmıştır.
Grafik ve resim eğitimi görenlerin bu büyük ustayı tanımamalarını, çalışmalarını bilmemelerini düşünemiyorum. İhap Hulusi 'nin 1984'te Milli Piyango İdaresi Sanat Galerisi'nde açılan sergisinin davetiyesini bir önseziyle yıllarca saklamış ve aynı yılın ilkbaharında Kınalıada'daki Poyrazlı Köşk'te kendisiyle tanışma mutluluğuna eriştim.
Güzel sanatlara düşkünlüğüm ve yaratıcı çalışmaları koruma inancım, yıllar sonra Çukurcuma'daki bir söyleşinin ardından beni bu eşsiz koleksiyonla buluşturdu.
İhap Hulusi'nin değerli kolesiyonuna ulaşmak, kanımca reklam sektöründeki 25 yıllık çalışma yaşamım içinde en anlamlı başarı...
HEM SANATKAR, HEM PSİKOLOG
İhap Hulusi'yle ilgili okuduğum sayısız yazı içinden bir bölümü sizlerle paylaşmak istiyorum. Gazeteci-yazar Fatih Türkmen diyor ki: "O bir afiş ressamı, sanatkar ve psikologdur. Günlük hayat gaileleri ile yorgun düşmüş insanlara hitap eder. O, sanat zevkini en geniş manasıyla halk kitlelerine hissettiren bir mürebbidir."
Onu tanımak ve daha geniş kitlelere tanıtmak adına açılması planlanan İhap Hulusi Görey Görsel Sanatlar Müzesi için iki yıldır uğraş veriyoruz. Onun için 100. yıl anı pulu ve parası bastırıyoruz. Her şey alın teri ve emeği olan, tüm söyledikleri bugün yaşayan üstad için...
Üstadın yapıtlarına baktığımızda o devirde kolay değil bu iş. Sanki bunları yaratan, üreten o değilmiş gibi... Sanatındaki o sessiz sadelik... Bazen işlerini tasnif edip düzenlerken "Aman üstad, neler yapmışsın sen" diyesim geliyor. Etkilenmemek elde değil. Öyle ya, ülkemizde daha kırk günlükken şarkı söyler gibi ağlayan "sanatçılar" dururken...
Resmini ilk kez ticari boyuta, ilana geçirdiği yıllardan bir örneği aktarmak istiyorum. 1923'lü yıllardaki Ankara Balı ilanı... Bir erkek ile genç bir kadın figürü... Erkek, genç kadını öpüyor. Başlık, "Ankara Balı daha tatlı" O çağ ve espiri! Yine taptaze...
Evet işte böyle, koca üstadın bir yerde alın yazısı bu... Ama asırlarda geçse piyangolarda, gazetelerde, içki ve sigara ambalajlarındaki "üçgen"i halkın kafasından, gönlünden kim çıkarabilir, söyler misiniz?
Öylesine derinden emekçi bir usta... O kusursuz bir disiplin içindeki siyah-beyaz grafikler... O ne uğraş bilgisi... Tanıtımını yaptığı ürüne insanı bağlayan, mesajı bir şimşek gibi beyne çakan, renkçiliği, lekeciliği ve çizgiciliği içinde barındıran afişler... Urbası, kasketi, şalvarı yazması ve ağzı burnuyla benim halkımın insanları... Zenaata sanat bu kadar katılır.
İhap Hulusi GÖREY adına düzenlenen çeşitli etkinlikler :
-----------------------------------------------------------------------------------------------
Bu arada İhap Hulusi GÖREY'i anlatan Ender MERTER hakkında bilgi vermek gerekirse;
1960 İstanbul’da doğan Ender Merter evli ve iki çocuk sahibi. İletişim sektöründeki deneyimi oldukça derin bir geçmişe sahip. Güzel Sanatlar eğitimi alan Merter (1977-1984), profesyonel yaşama 1979 okul yıllarında ilk olarak Cağaloğlu’nda başladı.Sonrasında ise, TRT’de dublaj, reklam ve yayıncılık alanlarında ise çeşitli görevler üstlenerek devam etti. Ender Merter ayrıca Alabama’da İşletme lisansını da sürdürmekte.
ALINTIDIR
Gerçek el emeği ustalarını tanımak lazım..
