Matbaa da grafiker, insan mi makine mi?

[Serkan Baysal]

Elinize, kolunuza sağlık hocam. Tek kelimeyle harika bir açıklama, harika bir anlatım.

 

[musss]

Bakın bir de şu vergi olayına takmışsınız kafayı...
Reklamcı 0 sermaye ile çalışıyor mu? Evet çalışıyor.
Matbaacı milyonlarca Euroluk yatırım yapıyor mu? Evet yapıyor.
Reklamcı neyin vergisini öder? Yaptığı tasarımın, o iş için harcadığı zamana biçtiği değerin vergisini öder.
Diyorsunuz ki matbaacının kağıt, kalıp, boya maliyeti var. Onları masraf gösterip düşüyor, kalan üzerinden vergi ödüyor.
Zaten verginin ana unsuru da budur. Tabiki masrafları düşeceksin ve kalan üzerinden vergi ödeyeceksin. Yani burdaki kalan da baskı parası, mücellitlik parasıdır. Bunlar için aldığı paranın vergisini öder matbaacı.
Yani sizin dediğiniz gibi reklamcıdan daha fazla vergi alınıyor gibi bir olay söz konusu değil.
Her işletme; ister matbaacı, ister reklamcı, ister berber masraflarını düştükten sonra vergisini öder.

Ayrıca ben her parası olan matbaacı, reklamcı olabilir demedim.
İyice okursanız, matbaa işletmecisi, reklam işletmecisi olur dedim.
Aradaki farkı anlamışsınızdır umarım.

Saygılar...

 

[Superturkishman]

at binenin kılıç kuşananındır demiş atalarımız yazdıgınız pek çok dogru lakin pek çoguda yanlış kendi fikirlerim dahilinde yazılarınızdan anladıgım kadarıyla her iş portalındaki kalifiye elamanları belirli bir standartlar içine yani bir kalıba sokmaya çalışıyorsunuz insan su değildirki girdiği kabın şeklini alsın eğitim görmemiş bir desinatör olarak grafikle uğraşacak birisinin illede mektepli olmasının çok daha iyi o işi yapabileceğinin bir göstergesi olacagını zannetmiyorum pek çok örnekleme yapmıssınız bazılarına katılıyorum bazılarına katılmıyorum misalen ibonun yazıp yönetip oynamısı gibi bunun eğitimle şununla bununla vs ile alakalı oldugunu pek zannetmiyorum yetenek denen bir olay vardır insanın içinde pek çogumuz 100 yılda okusak ibo gibi şarkı söyleyemeyeceğimiz aşikardır adam 5 sene güzel sanatla vs vs okuluna gitmiş işin ilmini öğrenmiş ama pratiğe gelmiş mouseyle 2 çizgiyi denk getiremez bu tip durumlarda vardır ki grafikerliğin yüzde 90ı yetenektir ve yetenekler insanlarda okula kursa vs ye giderek açığa çıkarılamaz saygılar sunarım iyi forumlar dilerim

 

[farukcagla]

@musss

1-Siz her parası olan matbaacı olur reklamcı olur demediniz mi? Bu satırlar sizin;
"Matbaacı reklamcının işini çalmaz, yazımda da belirttiğim gibi matbaacı istediği takdirde gerekli finansal güce sahipse, iyi bir tasarım departmanı varsa zaten ajanslara iş bırakmaz"
2-Matbaacı İSTERSE ve FİNANSAL GÜCE SAHİPSE ajansa iş bırakmaz, demek ne demek? Bırakın reklam işletmecisi veya matbaa işletmecisi gibi işletme kelimesini işin içine sokarak kelime oyunlarını.
3-Parası olan bir kişi isterse hastane işletmecisi olur demek doktorluk yapar anlamına gelmez elbette, bunu ima ederek konuyu saptırmayın. Parası olan hastane açıyor mu açamıyor mu hadise budur. Parası olan matbaacılılığı bilsin bilmesin, matbaa açıyor mu? Ben bunu söylüyorum, eski ve usta matbaacılar da önüne gelen matbaacı oldu diyor.
4-Siz de parası olan matbaacı isterse reklamcılık yapar (veya reklam İŞLETMESİ açar) dediniz mi ? dediniz. Niye konuyu başka yere çeviriyorsunuz? Demek parası olan her işi yapıyor. Benim dediğim de budur, parası olan bilgisiz de olsa, kültürsüz de olsa, eğitimsiz de olsa her işe cumburlop dalıyor dedim önceki mektubumda. Bunun neresi yanlış?
5-Bizim zenginler kültürsüz, çalışana saygısız, elemana köle diye yaklaşıyorlar dedim, batının zenginleri kültürlü dedim, eski kültürlü matbaacılar kalmadı dedim, bunun neresi kimi rahatsız ediyor? Bunlara itirazınız var mı?
6-Grafiker diye mac operatörü çalıştıran, tasarım ücreti diye uygulama ücretini çaktırmadan faturaya itekleyen, grafik tasarım sanatının ucuzlamasına neden olan matbaacıları mı savunacaksınız burada? Soruyorum; bunları mı savunuyorsunuz?
7-Vergi olayına kafayı taktığımı söylüyorsunuz. Ben vergiye kafayı takmıyorum, ben cehalete takıyorum. Şu satırlar sizindir;
"Tabiki o açıdan bakarsanız web tasarımı, grafik tasarım yapan bir kişiden daha çok vergi alınıyor. Fakat şunu da unutmayın ki bu tasarımcı da bu paraları kazanırken 0 sermaye ile çalışıyor, bırakın da bize oranla daha çok vergi ödesinler..."
8-Siz söylüyorsunuz sıfır sermaye ile çalışandan daha çok vergi alınsın diye.Ve yine diyorsunuz ki; web tasarımı, grafik tasarımı yapandan çok vergi alınıyor diyorsunuz. Sonra da sermaye koymuyorlar, emek ve bilgi koyuyorlar, elbette daha çok vergi versinler diyorsunuz.
9-Siz emek ve bilgi düşmanı mısınız? Fikri ile, sanatı ile, beyin veya kol emeği ile çalışanlar madem sıfır sermaye ile çalışıyor o halde sermayedarlara göre daha çok vergi versinler diye nasıl dersiniz?
10-İşte ben batılı patron ile bizim patronlar arasındaki farkı belirtirken bunu kastetmiştim.
11-Bulanık suda balık avlamaya son verelim; devlet herkesten dolaylı ve dolaysız olarak vergi alır. Dolaylı vergiler hissettirmeden cebimizden çıkan vergilerdir. Sigara alırken, benzin alırken, gıda alırken vs ödediğimiz vergilere dolaylı vergi denir. Mal ve hizmet alıyorum sanırsın, içinde vergi ödersin.
12-Dolaysız vergileri ise eline geçirdiği kimselerden alır, bunlar da kayıt altına alınmış ticaret, sanayi erbabı veya esnaf-sanatkardır. Hadi bunlara iş adamı diyelim. Bu iş adamlarından 1-5 kişi çalıştıran da iş adamıdır, 10-1000 eleman çalıştıran da iş adamıdır...
13-İşte bir hastayı muayene eden doktor da fatura keser, bir ameliyatı yapan hastane de fatura keser. İKisinden de gelir vergisi alınır. Bir grafiker bir logo yapar 1 milyar alır, bir matbaa 1000 adet A4 basar 2 milyar alır. Grafikerin 1 milyarının hepsi kardır. Matbaanın sadece bir milyarı kardır. Şimdi durum eşit gibi değil mi? İkisinden de eşit vergi alınır gibi gözükür. Matbaadan gelir vergisine ilave kurumlar vergisi alınır. O zaman matbaa daha çok öder gibi gözükür değil mi? Kazın ayağı öyle değil işte. Matbaa kağıtçıdan, mürekkepçiden öyle faturalar bulur ki, bunları masraf gösterir. İşte ayda 100 milyar banka borcu ödeyen bir matbaa, ayda da 100 milyar kar ettiği halde, yılsonunda ayda 5 milyar kar etmiş olarak, yıllık 60 milyar kazanç gösterir ve bunun 15 milyarını vergi öder yeni bir 4 renkli makina siparişi verir ve sürekli büyür. Ona sorarsan çok vergi vermektedir.
14-Öte yandan grafik tasarım ücreti sıfır sermaye gözüktüğü için, kullanılan elektrik, arabanın benzin parası, iş yemekleri faturası vs. gibi yapılan harcamaların hiç birisi zavallı grafik sanatçısının vergisinden masraf diye düşülmez. Hadi grafik sanatçısı değil de 3 kişilik reklam ajansı olsun, hani 2 masa 4 sandalye dedikleri. Burada neyi masraf gösterecek bu ajans? Bu ajans da matbaalardan fazla fatura dilenecek ki vergiden düşsün.
15-Ve sonra siz kalkıp diyeceksiniz ki sıfır sermaye daha çok vergi ödesin, pes doğrusu. Sonra da diyeceksiniz ki, bu vergi olayına kafayı takmışsın. Bir daha pes doğrusu. Sonra da parası olan matbaacı reklam işi yapsın, diyeceksin, sonra da ben böyle demedim diyeceksin, buna da pes doğrusu...
16-Ayrıca yaklaşımın yanlışlığına bakın; masraf gösterilmesi adeta imkansız olan grafik tasarım bedelinden bir grafiker çok vergi öderken, ve buna elbette çok vergi ödesin, çünkü sıfır sermayeli iştir diyorsunuz. Ama buna mukabil; bir matbaa bu grafik tasarım bedelini genel broşür basım faturası içine sokuşturması halinde bu kazancın adaletli vergilendirildiğini söylüyorsunuz, buna da iki kere pes. Yani sadece grafik tasarım faturası kesmiş olsanız da aynı vergi, baskı faturasının içine yedirseniz de aynı vergi, öyle mi? Ayrı ayrı kesin bakalım yılsonunda ne oluyoR?
16-Hani herkes aynı orada vergi versin deseniz, anlayacağım, hani herkes kayıt altına alınsın, kimse vergi kaçırmasın deseniz anlayacağım, hani herkesin yaptığı her türlü harcama vergiden düşülsün derseniz anlayacağım da, fikir ve beyin emeğinden daha fazla vergi alınsın, çünkü onlar sıfır sermaye dediğinizde size kimden yanasın diye sorarlar.

Şimdi PARASI VAR diye reklamcılığa ve matbaacılığa birlikte soyunmuş bir işletmenin gazeteye verdiği iş ilanını buraya alıntılamak istiyorum. Ve ona yazdığım m ektubu da ekliyorum.

Umarım kültür, bilgi ve eğitim ile bundan nasibini alamamış para arasındaki fark daha iyi anlaşılır;

BU NASIL ILAN? HEM MAC OPERATORU OLSUN, HEM DE TASARIM YAPSIN !

İşte dediğimiz çıktı.

Diyorduk ki matbaalar reklamcılık yapmaya kalkıyorlar, mac operatörünü grafik tasarımcı diye kullanmak istiyorlar.

Yok canım diyenler olmuştur.Abartıyor diye düşünenler olmuştur. O kadar da değil ya, diyenler olmuştur.

İşte olumsuzluklar kanıtı:

İlan veren yer kendini ajans diye gösteriyor en alttaki web mail adresinde.
Bu bir.

Başlığında hem reklamcıyız hem matbaacıyız diyor bu iki…

Reklam ve matbaa sektöründe diyeceklerine reklam ve matbaa konularında diyorlar, bu ifade yanlışlığı da bu "ajans"ın yetkililerinin kültür ve eğitim düzeyini gösteriyor. Türkçeyi doğru kullanamadıklarından ajans süsü verilmiş matbaa oldukları belli. Bu da üç.

Tasarım yapabilen mac operatörü istiyorlar. Eğitim filan istemiyorlar. Yani ucuz emek olsun, operatör maaşı verelim ama tasarım da yapsın. Bir de 35 yaşından genç olsun. Yani 33 yaşında iki çocuk sahibi olsun ama çırak fiyatına çalışsın. Bu da dört mü, beş mi altı mı siz söyleyin.

Biz ne demiştik, bu sektörde kör tuttuğunu ne yapıyormuş?

Grafiker milletinin sahibi var mıymış?

Grafik sanatı nasıl katlediliyormuş?
Matbaacı reklamcının işine göz dikiyor muymuş?

Peki grafikerler buna itiraz ediyor muymuş?

Dediklerimiz yalan mıymış, abartı mıymış?

İşte ilan ortada, mal meydanda…

İtirazı olan?

Faruk Çağla
Grafik Tasarımcı
www.farukcagla.com

 

[farukcagla]

SIRKETİMİZE 2 TON UN, 3 TON YAG, YARIM TON SEKER, IKI ADET ZENCI KOLE ve BIR ADET DE GRAFIKER ALINACAKTIR !

Ne demiştik, grafikerlerin değeri yok demiştik.

Alırsın taksi plakasını, tutarsın soförü, oturtursun arabaya… Tıkır tıkır çalışır sen de para kazanırsın.

Alırsın 4 renkli Komoriyi, Haydelbergi… Tutarsın bir usta, koyarsın makinenin başına, şakur şukur çalışır, para kazanırsın.

Alırsın Singer dikiş nakış makinesini… Tutarsın bir terzi kız, şıkır şıkır çalışr, sen para kazanırsın.

Nasıl ilan verirsin?

Taksi şoforü alınacaktır. B sınıfı ehliyeti olan.
4 renkli ofset ustası alınacaktır, bonservisi ve ustalık belgesi olan.
Konfeksiyona nakışçı bayan alınacaktır, terzilik belgesi olan.

Grafiker için nasıl ilan verirsin?

Grafiker alınacaktır!

Patates mi alıyorsun? Fark etmez, işçi alıyor ya…Ha işçi, ha patates !

Alınacaktır diyor. Tıpkı kum, çakıl alır gibi inşaatçı kafasıyla ilan veriyor.

Sertifika, belge, diploma filan istiyor mu? Hayır!

Ne istiyor? Photoshop, Freehand, Excel ve WORLD istiyor. Amanın WORLD yazmış, yani DÜNYA istiyor, oysa WORD (kelime) programı demesi gerekmez miydi?

Hele tasarımdan hiç bahsetmemiş. Lazım değil ki; program bilse yeter. Program bilene tasarımı birileri yaptırır. Önemli olan program bilmek, tasarımı herkes bilir, değil mi?

İşte GRAFIKER çalıştıran REKLAMCININ veya MATBAACININ Türkçesi de, titizliği de, kibarlığı da, kültürü de bu !

Boşuna demiyoruz, grafikerlik ancak kültürlü ortamlarda yeşerir, diye. Grafik sanatı program işi değil, kültür işidir diye…

Soförden ehliyet istenir de GRAFİKERDEN istenmez…Nedendir?

Haaa, beyimiz bir de bayan istiyor!
Niye ki?

Bir de ne diyor? İnternet çağında CV yi faksla diyor. Garibim fax kağıdı okuyor da mail almayı ve okumayı bilmiyor demek. Veya onun reklam bürosuna internet uğramamış.

Bir de nasıl diyor? CV ler filanca No lu faksa gönderilecektir, diyor. Emirlere bak; Grafiker alınacaktır, CVler gönderilecektir !

Adolf Hitlerin emir subayı mübarek…

Her sabah bayrak töreni ve hazırol-rahat da var mı?
Alçak sürünme? İçtima? Yaylalar yaylalar?

Grafiker mi alıyorsun, emir eri mi, 2 çuval patates mi?
Hadi internet kültürün yok, nezaket kültürün de mi yok?

İlgilenenlerin CVlerini filanca faksa göndermeleri rica olunur, diye yazamıyor musun?

Bu ifade tarzıyla… grafiker arıyorsun…Üstelik bayan…
Niye ki?

Faruk Çağla
Grafik Tasarımcı
www.farukcagla.com

 

[farukcagla]

@Cengiz Ünal

Sayın Cengiz Ünal;
1-Elbette yetenekli olup, diplomasız olup, diplomalılara taş çıkartan grafikerler vardır.
2-Elbette yeteneksiz olup, diplomalı olup grafiker demeye bin şahit isteyen kişiler de vardır.
3-AMA YETENEKLİ OLANLARIN DİPLOMALI OLUP DA MÜKEMMEL GRAFİKER OLABİLECEKLERİNİ de göz ardı etmemeliyiz.

Şimdi lütfen aşağıdaki sorularıma cevap veriniz;

1-Her şey okul değilse bunca okula ne gerek var? Kapatalım gitsin okulları. Ya da yetenekliler okumasın, yeteneksizler okusun! Yeteneklilerin okula ihtiyacı yoktur... Okul dediğin şey yeteneksizler için var olsun.Böyle olsun ister misiniz?
2-İbrahim Tatlıses süper bir yetenek. İbo, filmde başrol oynuyor, senaryo yazıyor, yönetmenlik yapıyor, filmin yapımcılığını üstleniyor, bir de TVlerde show yapıyor vs. Şimdi size sorsam İbrahim Tatlıses'i en çok hangi özelliği ile bilirsiniz?
3-İbo'yu eğer türkücülüğü ile bilirim diyorsanız, niye film artistliği ile bilmiyorsunuz? Demek ki film artistliği sonraki planda değil mi?
4-Peki İbo, Türkücü olmasaydı; demirci ustalığı ve inşaat işçiliğinden kalkıp film çeken yönetmen olabilir miydi?
5-Demek ki süper yetenek dediğiniz tarafı türkücülüğü mü yoksa filmciliği mi?
6-İbo, süper yetenek midir? İbo Urfalı olmayıp Trakyalı olsaydı veya Karadenizli olsaydı bu kadar popüler olur muydu?

Saygılar sunarım.

 

[musss]

Bir mesleği icra etmek ve o meslekte işletmeci olmanın arasındaki farkı anlayamıyorsanız zaten burada konusmamızın bir anlamı yok... Anlayıp da anlamamazlıktan gelerek KELİME OYUNLARI yapan sizsiniz...

Ben kafayı vergi olayına değil de cehalete takıyorum dediniz ya benim söylediğime istinaden, işte ona gerçekten güldüm... Maliye mezunu biri olaraktan, vergi konusunda iddia ettiklerinizden okuduğum kadarıyla zaten bir şey anlamıyorsunuz, bir de gelmiş hala grafikerden daha çok vergi alınır diye ısrar ediyorsunuz... Bu yazdığınızdan da hiçbir şey anlamadığınız belli vergi konusunda. ''Yani sadece grafik tasarım faturası kesmiş olsanız da aynı vergi, baskı faturasının içine yedirseniz de aynı vergi, öyle mi? Ayrı ayrı kesin bakalım yılsonunda ne oluyoR?'' Ne olurmuş çok merak ettim doğrusu
Grafik tasarım bedeli 1000 YTL ise bunu ayrı belirtseniz ne olur ya da 2000 YTLlik katalog bedeline ekleyip toplam 3000 YTL fatura kesseniz ne olur? Belli vergiden anlamadığınız kadarıyla matematiğiniz de iyi olmayabilir. Ben anlatayım size : O 1000 YTLnin %18 KDVsini de alırsın, sonra da o 1000 YTLnin vergisini ödersin; ister faturayı ayrı kes, istersen de toplam bedele yansıt...

Yok matbaacı naylon fatura bulurmuş... Matbaaya hiçbir mal faturasız girmez ama ajanslar, grafik tasarımcılar gayet de faturasız iş yaparlar, gelip de matbaaya az fatura keselim derler... Bu konuyu iyi biliyorsunuz, hep yaptığınız bir şey sanırım. Kendiniz de söylemişsiniz zaten ''ajans da matbaalardan fazla fatura dilenecek ki vergiden düşsün'' diyerek...

Madem ki grafikerlere hakettikleri değeri vermiyorlar diyorsunuz, güveniyorsanız kendinize kendiniz bir matbaa da kurun; hem tasarımınızı hem de baskıyı kendiniz yapın.
O zaman hakettiğiniz değeri görürsünüz belki.
Ama eminim ki yapamazsınız, çünkü milyonlarca euroluk yatırımı yapacak cesaret, o işletmenin ayakta kalmasını sağlayacak işletme bilgisi nerde sizde?
Alışmışsınız tabi SIFIR sermaye ile çalışmaya...

 

[Emine Şahin]

@musss


sayın muss yada adınız her ne ise.
konu açıldığından beri bütün mesajları okuyorum.
koskoca sitede sadece 5 tane mesajınız var. ve bütün mesajlarınız bu konu üzerinde.
daha avatar yüklemek yada uygun bir kullanıcı adı seçmekten yoksun biri olarak,
bize ve sayın faruk çağlaya yaptığınız saygısızlığı affedemiyorum.

bu mesajlarınızın sonu nereye varacak onuda çok merak ediyorum.
acaba diyorum sırf burada faruk beyle polemik oluşturmak için mi üye oldunuz siteye?... bunca mesaj arasında bir aykırı mesaj sizin olduğunu göreceksiniz.
konu gayet net bir şekilde maddeler halinde izah edilmiş. sizinse bu makale içerisinde tartişma çıkaracak bir yer bulmanız çok ama çok garip.

lütfen bu tartışmayı burada bitirin ...

 

[musss]

Hanımefendi, sadece 5 mesajımın olması yeni üye olmamdan kaynaklanmaktadır.
Ben burada kimseye saygısızlık yapmıyorum, sadece Faruk Bey'in yazdıklarını okudum, ilgimi çekti ve bu konu hakkındaki görüşlerimi belirttim. Bunca mesaj arasında tek aykırı mesaj benimkisi size göre, doğrudur... Çünkü sanırım hepiniz grafikersiniz o yüzden Faruk Bey'in yazdıklarına katılıyorsunuz. Benim kimseyle polemiğe girme gibi bir amacım yok... Sadece katılmadığım yerleri yazdım buraya, acaba ben mi tartışma çıkaracak bir üslupla yazıyorum yoksa Faruk Bey mi?

 

[Superturkishman]

@farukcagla

sayın hocam sorularınıza kısaca ve kendi dilimin döndüğünce ve kendi fikirlerimi beyan ederekek kısaca cevap vereceğim amacım sizinle tartışmak vs değildir sadece kendi fikir ve düşüncelerimdir size çok büyük saygı duyuyor ve saygısızlık etmek istmemiyorum laflarımda sürçü lisan olursa affola

1)okumak ilim irfan öğrenmek ve bir mesleğin okulunu yüksek lisansını bitirmek elbetteki en güzelidir lakin günümüzde okuyabilmek de o kadar kolay değildir bu sizden ve bizden kaynaklanan bir husu değildir herkesin okuyabilmek gibi bir şansı yoktur o yüzden yetenekleri elveren bireyler okuyamasalar dahi bir işte uzmanlaşabilirler anlatmak istediğim olay budur lakin sizin açıklamanız biraz yanlış olmuş okulları kapatmayalım daha çok okulumuz olsun ve okuyabilen herkes okusun hocam
2)ibrahim tatlısesi türkücülük özelliği ile tanıdık film yapımcılıgı senaryo yazarlıgı yönetmenlik yapmak gibi yeteneklerini gördük ve bu yönlerine geliştirmesine şahit olduk başka açıklama yapmam gerek yok sanırım hocam kendisinin kullandıgı bir sözü hatırlatmak isterim urfada oxfort vardı da bizmi okumadık
3)türkücü olarak biliriz ama film oyunculugu yapabildiğini de gördük havada 4 parande atabilme yeteneği varsa onuda gösterirse gocunmayız hocam
4)olabilirdi daha küçük kariyerlerden kendini geliştirerek daha üst kariyerlere gelebilmek suc değil bir yetenektir keşke herkes yapabilise desinatörlüğe yönelen iş hayatıma atıldıgımda kamyon yükleyen bir hamaldım 2 hamal gelsin diye çağırdıklarında en önce ben koşardım içimde çalışma isteği ve kendimi geliştirme isteği vardı okula gidememiştim eğerki sizin yazdıklarınız gibi standartlar önüme konmuş olsaydı şu an belki hala hamaldım
5)türkücülüğüde bir yetenektir tabi filmciliğide bir yetenektir bu şahsi fikrim
6)ibounu yurdumuzun hangi bölgesinden oldugu sanırım kaderini değiştirmezdi kaderimizde yazdıgı için yaşamayız , yaşadıgımız için kaderimiz yazılır yurdumuzun pek çok bölgesinden bu şekilde hayatını milyonlara aktarmış insanlarımız vardır aşık veysel şatıroğlu nun hiç bir eğitim almadıgını ve üstüne üstlük görme yeteneğinin olmadıgını neşet ertaç ın evrensel bir yerel sanatcı oldugunu hatırlatırım hocam

sonuç itibari ile hayatta en enemli şey okumak okuyabilemektir ilim irfan herşeydir ama bunu yapayıncada insanların yetenekleri ön plana çıkar okuyamadım diye hayata küsmemek ve kendini geliştirmek şarttır ve okuyabilenlerinde bu okuyamayanları yadırgamamaları lazımdır sizin söyleminiz bana biraz bu yönde geldiği için yazımı yazdım insanları birey sınıf tahsil din dil ırk yöre vs vs gibi gruplara ayırmak güzel birşey değildir söylediğiniz gibi yetenekli olupda diplomalı olmak en güzelidir ama diplomayı alabilmek o kadarda kolay değildir bunun sebeplerini başka bir platformda tartışırız daha sonra

herkese iyi günler ve iyi forumlar dilerim