Arkadaşlar,
Yine bir anımı iletiyorum size.
Yalnız fontları BUYUK harf ve NOKTASIZ yazdığım için özür diliyorum.
Çünkü bu anımı 2 yıl önce bir YAHOO.GROUP'da yayınlatmak için ve o grupta da Türkçe font sorunu olduğu için büyük harfle yazmak zorunda kalmıştım.
Bağırmak niyetiyle öyle yazmadım.
Yazımdaki büyük harf BÜYÜK sorun yaratıyorsa, yazımı üşenmeyip Türkçeleştirecek bir arkadaş varsa minnettar kalırım.
F.Ç.
-----------------------------------------------------------------------------
DIGITAL DÖNEM ÖNCESİ FIRÇA KULLANAN TABELA USTALARIM
SELCUKLU VE OSMANLIDAN BERI EL SANATLARI DENILEN MESLEK KOLLARINDA VEYA BENIM SANAT MI ZENAAT MI DIYE ONEMLE UZERINDE DURDUGUM TASARIM,CIZERLIK, DIZAYNERLIK, MIMARLIK, KUYUMCULUK VS DALLARINDA HEP ERMENI USTALAR VARDI...
ESKIDEN ERMENILER SANATKAR OLUR, ZENAATKAR OLURDU… ADLARI NUBAR TERZIYAN OLUR, KIRKOR TASCIYAN OLUR… KIMININ ATASI TERZIDIR, KIMININ TASCIDIR… KIMI FILM OYUNCUSU OLUR, KIMI DE MIMAR SINAN OLUR CAMILER KOPRULER, HANLAR HAMAMLAR YAPAR, KIMI MIMAR BALYAN EFENDI OLUR SARAYLAR YAPAR. KIMI TATYOS EFENDI OLUR BESTE YAPAR.
BIR TANESI DE ARTIN OZBOYAR IDI VE GERCEKTEN GUZEL BOYARDI VE BENIM USTAM OLMUSTU. VE NESLI TUKENEN SON ERMENILERDEN BIRIYDI.
1973-74 YILLARINDA ISTANBUL KARAKOYDE BANKALAR CADDESININ PARALELINDEKI YUKSEK KALDIRIMDAKI YIKIK DOKUK FAKAT SAGLAM ESKI BIR ISHANIN IKINCI KATINDA DUKKANI VARDI. MESHUR BIR ERMENI MATBAA RESSAMI VE TABELA USTASIYDI ARTIN OZBOYAR… ARTIN USTA DERLERDI… KLISE RESSAMI YANI GRAFIKERDI, HATTATTI... BENIM USTAMDI… GERCEK BIR ISTANBUL BEYEFENDISI IDI…
O GUNLERDE 55-60 YASLARINDAYDI VE HALA CALISIRDI… SIMDI ELBET TOPRAK OLMUSTUR, TOPRAGI BOL OLSUN.
BEN YANINDA CIRAK OLARAK CALISIRDIM…YANINDA CALISAN 2-3 TANE TURK ASILLI KALFASI VARDI. GUL GIBI GECINIR GIDERDIK. HANIMINA “MADAM TEYZE” DERDIK.
BABAM YAZ TAILINDE BENI ONUN YANINA “ETI SENIN KEMIGI BENIM” DIYE VERMISTI, “PARA ISTEMEZ YETER KI SANAT OGRENSIN” DEMISTI. BUNU BILEN MADAM TEYZE OGLE ZAMANI DUKKANA HER GUN 3 KAP SEFERTASI ILE YEMEK GETIRIRDI. (SEFERTASINI BILEN VAR MI? UST USTE KONULAN BIRBIRINE GECMELI BIRLIKTE TASINAN KAPALI KUCUK YEMEK KAPLARI.)… “IKISI SENINDIR ARTIN, BIR TANESI COCUGUNDUR, COCUGA PARA VERMEORSUN BARIM YEMEK VER”, DERDI… (DIYOR KI; MADEM PARA VERMIYORSUN HIC OLMAZSA YEMEK VER).
ISTE KADIN YUREGI… HIC OLMAZSA KARIN TOKLUGUNA CALISSIN DIYORDU...
ARTIN USTAYA COK SORU SORARDIM, OGRENMEK ISTIYORDUM CUNKU… BIR GUN KIZDI; “COK SOROORSUN BE COCUK DEDI. SANAT USTANIN IKI ELINDEDIR, CIRAGINA BIR ELINDEKINI VERIR, SEN IKISINI DE ISTOORSUN BE. !”
SONRA ADANALI NADIR USTA OLDU BENIM USTAM. ENTELLEKTUEL TOP SAKALI VARDI. SAKALI KIRLAŞMISTI, FOTR SAPKA GIYERDI. O ZAMANLARIN ENTEL GORUNUMU BU SEKILDEYDI. NISANTASINDA OTURURDU. KARISI DUKKANDAKI TABELA CERCEVELERINDEN CIKAN TAHTA PARCALARINI TOPLAR EVINDE SOBA TUTUSTURMAKTA KULLANIRDI. O ZENGINLIK ICINDE COK TUTUMLU BIR KADINDI.
NADIR USTAMIN DUKKANI CAGALOGLUNDAKI ESKI HURRIYET GAZETESININ YANINDAKI BINANIN ZEMIN KATINDA IDI. ONA DA ALLAH RAHMET EYLESIN…
NADIR USTAM HER GUN OGLE YEMEK PARAMI VERMEZDI, CUNKU BANA HAFTALIK ODERDI. IYI DE HAFTALIK VERIRDI BANA, CUNKU IYI YETISMIS BIR TABELACI IDIM…USTAM ARASIRA KENDINE ADANA KEBAP SOYLERKEN BANA DA SOYLERDI. ADANALI SIVESIYLE ALLAHINA KURBAN LAFINI COK SIK KULLANIRDI. 200 LIRA HAFTALIK ALIRDIM, BIR KARTON KENT SIGARASI 60 LIRAYDI.TIPKI SIMDININ 200 LIRASI HAFTALIK ALAN VE BABASININ EVINDE KIRA VERMEDEN OTURAN 15-16 YASINDAKI BIR LISE OGRENCISIYDIM. O PARAYLA NELER YAPMAZDIM KI?
KAYSERILI OSMAN KALFA VARDI YANINDA, KURNAZ KAYSERILI OSMAN ABI BENI RAKIP OLARAK GORUR VE KISKANIRDI. CUNKU ONUN ISLERINI DE BEN YAPINCA OSMAN KALFANIN EKMEGINI ALMIS OLURDUM. OSMAN KALFA "UCTE BIR" ILE CALISIRDI CUNKU, MAAS ALMAZDI. DUKKANA GELEN ISIN FAZLASI OSMAN ABIYE VERILIR, MESELA IS 300 LIRA ISE YUZ LIRASI ISI YAPAN OSMANIN HAKKI, YUZ LIRASI NADIR USTAMIN USTALIK HAKKI, YUZ LIRASI DA DUKKAN MASRAFI DIYE DUKKANIN KIRASI, MALZEME PARSI, ELEKTRIK SU GIDER VS OLARAK PAYLASTIRILIRDI. BU GELENEK OSMANLI MESLEK AHLAKI VE TESKILATINDAN GELEN BIR GELENEKTI.
BIR GUN OSMAN ABIYE "HEP UCUN BIRINI ALIYORSUN" DIYE TAKILMISTIM, AZ DAHA BENI DOVECEKTI.
NADIR USTAM, CAM UZERINE TOZ ALTIN YALDIZ BOYA ILE YAZI YAZMAKTA USTAYDI. GERCEK BIR HAT SANATCISIYDI. BENI COK TAKDIR EDER VE TESVIK EDERDI… BIR GUN DEDI KI OGLUM BEN SENIN GIBI CIRAK IKEN YAZI YAZMA SIRASINDA DIKKATIMI FIRCANIN UCUNDA TOPLAMISIM VE ORAYA EGILIP BAKARKEN FIRCANIN SAPINI GOZUME SOKTUM, AZ DAHA KOR OLUYORDUM. SEN FIRCAYI UZAKTAN KULLANIYORSUN, IKI AY SONRA SENI KALFA YAPACAM DEMISTI VE YAPMISTI. OSMANI DA USTA YAPIP GONLUNU ALMISTI.
BIZ O ZAMANLAR SIMDIKILER GIBI BEN GRAFIKER OLDUM, BEN TASARIMCI OLDUM, BEN USTA OLDUM DIYEMEZDIK. USTAMIZ BIZE UNVAN VE RUTBE VERIRDI. DUKKANDAN AYRILACAKSAK USTAMIZIN ELINI OPEREK GIDERDIK. YENI GIRDIGIMIZ DUKKANIN SAHIBI BIZE USTAN KIM DIYE SORARDI. ESKI USTAMIZI CAKTIRMADAN ARAR "SENDEN NIYE CIKTI" DIYE SORARDI. BIR NEVI REFERANS MEKANIZMASI HEP ISLERDI.
BENIM 35 YIL ONCE YAZDIGIM ALTIN YALDIZ YAZILAR HALEN BAZI DUKKANLARIN VITRIN CAMINDA VEYA BAZI APARTMANLARIN KAPI CAMINDA BULUNMAKTADIR. BU BANA GURUR VERIR, GOZUM YASARIR USTALARIMI HAYIRLA ANARIM, BU MESLEK SAYESINDE OKUL OKUDUM, EKMEK YEDIM, BABAMA YUK OLMADIM DERIM. HEM ALAYLI HEM MEKTEPLI OLMANIN MUTLULUGUNU BIR KEZ DAHA YASARIM.
FIRCA VE BOYAYI ARTIN USTADAN, KIVRAK HAT SANATI VE ALTIN YALDIZI NADIR USTAMDAN OGRENDIM.
YANI GUZEL SANATLAR FAKULTESI ONCESI HATTATLIK VE TIPOGRAFI DERSLERINI BU USTALARIMDAN ALDIM. HARF ARASI BOSLUKLARINI, HARF KARAKTERLERINI, KISITLI BIR ALANA YAZIYI NASIL SIGDIRACAGIMI HEP BU USTALARDAN OGRENDIM.
NADIR USTAMIN DUKKANININ UST KATINDAKI BURODA RESSAM SAMIM UTKUN VARDI…TEXAS, TOMMIX GIBI CIZGI ROMAN KITAPLARININ KAPAKLARINI CIZERDI, HAYRANIYDIM. ARA SIRA GIDER BAKARDIM. GOBEKLI PALA BIYIKLI EFE TIPLI BIR RESSAMDI. SIMDIKI RESSAMLARIN COGUNDAKI GIBI UZUN SACI VE AT KUYRUGU, KUPESI YOKTU.
NADIR USTA O ZAMANLARIN ILK VE TEK YERLI OTOMOBILI OLAN 26 BIN LIRAYA ALDIGI ANADOL OTOMOBILI ILE BENI CAGALOGLUNDAN BESIKTASA BIRAKIRDI, O AKARETLER YOKUSUNDAN NISANTASINA SAPARDI. BEN ARNAVUTKOY BEBEK SEMTINE OTOBUS ILE GIDERDIM.
TABELACILIK ZENAATINDEN KAZANDIGIM PARAYLA LISEYI VE UNIVERSITEYI OKUYABILDIM, BABAMDAN BIR KURUS HARCLIK ALMADAN…
SIMDIKI OKAN UNIVERSITESI GRAFIK BOLUMU BASKANI PROF. HALIS BICER O GUNLERDE BENIM OKUDUGUM UNIVERSITEDE BENIM YAZI VE TIPOGRAFI HOCAMDI VE BIZE EL ILE YAZMAK SARTIYLA YENI HARF KARAKTERI URETME ODEVLERI VERIRDI. BIZ YENI FONT URETIRDIK. BIRGUN BENI SELOTEYPLE (YAPISKAN BANT) CALISIRKEN GORUNCE TABELACI GIBI CALISMA DEYIP KIZMISTI. CUNKU RAPIDO VE CETVEL KULLANMAK SERBESTTI AMA SELOTEYPI TABELACILAR TASAN BOYAYI SELOTEYBIN UZERINDE BIRAKMAK AMACIYLA OTO BOYACISI GIBI ISTENMEYEN YERLERI MASKELEMEK ICIN KULLANIRLARDI. SELOTEYBI KALDIRINCA YAZININ ALT VE UST KENARLARI JILET GIBI DUZGUN OLURDU.
HALIS HOCAM YAZDIGIM YAZIYA 10 UZERINDEN 6 NUMARA NOT VERMISTI BENI CEZALANDIRMISTI AMA YILSONUNDAKI SERGIYE DE BENIM YAZIMI 10 NUMARA NOT ALANLARIN YANINA KOYARAK ODULLENDIRMISTI… DEMEK KI YAZIMI VE FONTUMU BEGENMIS FAKAT DEGISIK CALISMA STILIME UYARIDA BULUNMUSTU, TABELACI GIBI DEGIL, GRAFIKER GIBI CALIS DEMISTI.
HALIS HOCAM YARIM MILIM EGRILIGI BILE HEMEN GORURDU, AYRICA BIZE DESEN VE CIZIM DERSLERINE DE GELIRDI... ISTE BIZ BU DISIPLINDEN GELDIK. BU HOCALARDAN BU USTALARDAN FEYZ ALDIK… HALIS HOCAM BANA BIR GUN, “FARUK BEN YARISMALARA GIRMEM, NE KAZANACAGIMI ONCEDEN BILDIGIM PAZARLIK ILE ANLASTIGIM KESIN SIPARIS OLUNCA CALISIR PARAMI ALIRIM, ISI SANSA BIRAKMAM” DEMISTI. SONRA YASIM ILERLEDIKCE GORDUGUM BAZI OLUMSUZ OLAYLAR NEDENIYLE HALIS HOCAMA COK HAK VERDIM…. SAYIN HOCAMA DA BURADAN SELAM OLSUN. ALLAH UZUN OMUR VERSIN.
O ZAMAN BILGISAYAR VE TEKNOLOJI YOKTU, BILEK VARDI !
TIPKI KARIKATURUN VE DESENIN BILEKLE CIZILMESI GIBI… O ZAMAN "ALET ISLER EL OGUNUR" DEMEZLER "BILEK ISLER SANATKAR OLUNUR" DERLERDI.
TEKNOLOJI DUSMANI OLDUGUM SANILMASIN, EL ILE RESIM VE YAZI BECEREBILENLER BILGISAYARDA DAHA BECERIKLI OLURLAR DEMEK ISTIYORUM. CUNKU TEKNOLOJI ILERLESE DE SANATCI olan COMPUTER DEGIL YINE INSANDIR. BILGISAYAR SADECE ARACTIR, ASLOLAN INSANDIR
ANILARIMI KITAPLASTIRMAYI DUSUNUYORUM NE DERSINIZ?
